หมวดหมู่: ความรู้ทั่วไป

ประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง

ใครเคยรู้จักกับ ประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง บ้าง?

     ประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง ประเทศไทยมีประเพณีที่สืบต่อกันมาช้านาน หลายประเพณีด้วยกัน บางประเพณีก็ยังนิยมปฏิบัติกันอยู่เป็นประจำ แต่บางประเพณีก็จะเริ่มจะศูนย์หายตามกาลเวลา

วันนี้จะมาพูดถึงประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง ซึ่งประเพณีนี้หลายพื้นที่คงไม่ทราบว่ามี เพราะส่วนใหญ่ จะเป็นการตักบาตรข้าวสารอาหารแห้ง ตักบาตรดอกไม้ แต่สำหรับประเพณีตักบาตรน้ำผึ้งนั้นไม่ค่อยจะเคยได้ยิน แต่ประเพณีนี้ก็ยังมีบางจังหวัดที่จัดกิจกรรม ซึ่งแต่ละจังหวัดจะมีลักษณะของการใส่บาตรเหมือนกัน แต่อาจจะมีวิธีการบางอย่างที่เพิ่มเข้ามา ไม่เหมือนกันซะทีเดียว

การตักบาตรน้ำผึ้งนั้นจะมีขึ้นทุกปี ในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 10 โดยประเพณีเก่าแก่นี้เป็นประเพณีสำคัญของชาวไทยเชื้อสายมอญ

ขั้นตอนการใส่บาตรน้ำผึ้งไม่ได้ยุ่งยากอะไร วิธีการก็เหมือนการตักบาตรข้าวสาร –  อาหารแห้ง โดยเมื่อถึงวันตักบาตร ทุกคนในหมู่บ้านก็จะมารวมตัวกันที่วัด โดยนำกับข้าว ขนมคาว-หวาน และที่ขาดไม่ได้เลยคือน้ำผึ้งที่จะต้องเตรียมมาเป็นตัวเอกของงานในวันนี้ โดยในงานทางวัดจะเตรียมบาตรไว้ 2 ชุดตั้งไว้คู่กันโดยชุดแรกสำหรับเอาไว้ใส่ข้าวและกับข้าว ส่วนอีกชุดสำหรับใส่น้ำผึ้ง แต่โบราณมาการตักบาตรน้ำผึ้งคือการเทน้ำผึ้งลงไปในบาตรเลย โดยจะมีผ้าเช็คหน้ารองไว้ใต้บาตร แต่ ณ ปัจจุบันมีการเปลี่ยนขั้นตอนจากแทนที่ จะลงน้ำผึ้งลงบาตรเลยก็เปลี่ยนมาเป็นนำน้ำผึ้งใส่ภาชนะ เช่น ขวด แล้วนำทั้งขวดใส่ลงบาตรทำให้ไม่เกิดการหกเลอะเทอะ 

      โดยประวัติความเป็นมาของการตักบาตรน้ำผึ้งนี้มาจาก

ตำนานในสมัยพระทีปังกรพุทธเจ้าว่า มีพระรูปหนึ่งไม่อาพาธ อยากจะได้น้ำผึ้งมาผสมทำยาเพื่อรักษาโรค จึงไปบิณฑบาตที่หมู่บ้านหนึ่ง มีชาวบ้านคนหนึ่งมีฐานะยากจนได้มีจิตศรัทธาอย่างมากที่จะถวายน้ำผึ้ง จึงเกิดสิ่งอัศจรรย์ขึ้นคือน้ำผึ้งที่เทถวายไปมีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆจนล้นบาตร

ตอนนั้นมีหญิงชาวบ้านอยู่ใกล้ๆ นางมีอาชีพทอผ้าเห็นว่าน้ำผึ้งล้นบาตร นางจึงนำผ้าที่ทอมาซับบาตรให้แล้วอธิฐานขอให้เกิดมาชาติหน้าเป็นคนสวยและรายทรัพย์ส่วนชายทีถวายน้ำผึ้งก็อธิฐานของให้ร่ำรวยมีกินมีใช้ แล้วเมื่อชายหญิงสองคนนั้นกลับมาเกิดใหม่ผู้ชายได้เกิดเป็นพระราชา ผู้หญิงได้เกิดเป็นลูกสาวของพระราชาของอีกเมืองหนึ่งและมีรูปโฉมงดงามมาก นี่คือตำนานความเชื่อที่มีการตักบาตรน้ำผึ้งต่อๆกันมา เพราะเชื่อกันว่าการถวายน้ำผึ้งแด่พระสงฆ์จะได้บุญมากและจะร่ำรวยเงินทองทั้งชาตินี้และชาติหน้า 

ประเพณีนี้ยังคงมีให้เห็นในปัจจุบัน เช่นที่จังหวัดนนทบุรี ปทุมธานี  อยุธยา ลพบุรี สมุทรสาคร และฉะเชิงเทรา